Đối thoại về quy định giới hạn tối đa của dư lượng thuốc bảo vệ thực vật tại Việt Nam

Ngày 14/9/2023 tại Hà Nội, Cục Bảo vệ thực vật đã phối hợp với Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) và Tổ chức bảo vệ cây trồng quốc tế (CABI) tổ chức “Đối thoại về quy định giới hạn tối đa của dư lượng thuốc bảo vệ thực vật tại Việt Nam”. Ông Huỳnh Tấn Đạt - Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật và ông Ralph Bean – tham tán nông nghiệp của Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam đã khai mạc và đồng chủ trì hội nghị.
Đến dự hội nghị trên có gần 50 đại biểu tham dự trực tiếp và gần 90 đại biểu tham dự trực tuyến từ các đơn vị thuộc Bộ Nông nghiệp và PTNT, Bộ Y tế, Đại sứ quán Hoa Kỳ, Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), Tổ chức Bảo vệ cây trồng quốc tế (CABI), các Hiệp hội, Viện nghiên cứu, tổ chức phi chính phủ và dự án đang hoạt động trong lĩnh vực thuốc bảo vệ thực vật và an toàn thực phẩm tại Việt Nam.
Trong những năm gần đây, sự hòa nhập của Việt Nam vào thị trường toàn cầu đã ngày càng sâu rộng, dẫn đến nhu cầu tăng cao về các sản phẩm nông nghiệp của chúng ta từ các thị trường. Thời gian qua, ngành nông nghiệp đã có những bước phát triển vượt bậc. Kim ngạch xuất khẩu nông sản tăng mạnh qua các năm, đạt trên 53 tỷ USD trong năm 2022, khẳng định vị thế của Việt Nam trên thị trường quốc tế. Tuy nhiên, để duy trì và mở rộng thị trường xuất khẩu, chúng ta cần đáp ứng ngày càng tốt hơn các yêu cầu của các nước nhập khẩu, đặc biệt là về vấn đề kiểm soát dư lượng để tuân thủ quy định của nước nhập khẩu về giới hạn tối đa cho phép của dư lượng thuốc BVTV trong nông sản.
Tính đến nay, Việt Nam đã xây dựng, ban hành và áp dụng một số quy định về MRL như: Luật An toàn thực phẩm 55/2010/QH12, Nghị định 15/2018/NĐ-CP và Thông tư số 50/2016/TT-BYT. Các giá trị MRL trong Thông tư số 50 của Bộ Y tế được tham khảo từ các giá trị MRLs của CODEX và ASEAN tại thời điểm năm 2016 và được áp dụng trong công tác quản lý an toàn thực phẩm nội địa và xuất nhập khẩu.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, cùng với việc tăng trưởng sản xuất nông nghiệp và xuất khẩu nhờ vào việc ký kết các hiệp định thương mại tự do, sản phẩm nông sản của Việt Nam cũng phải đối mặt với các yêu cầu ngày càng khắt khe về chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm, đặc biệt là các quy định giới hạn dư lượng thuốc BVTV của các quốc gia nhập khẩu. Các giá trị MRL hiện nay thiếu cập nhật, chưa đồng bộ với Danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng tại Việt Nam. Do đó, các quy định về thiết lập MRL của chúng ta cần được soát xét và cập nhật trên quan điểm (1) Bảo đảm an toàn đối với sức khỏe con người; (2) Phù hợp với thực trạng sản xuất và kinh doanh thực phẩm ở Việt Nam; (3) Phù hợp với các quy định quản lý trong nước có liên quan và (4) Hài hòa với tiêu chuẩn và quy định quốc tế, khu vực.
Hội nghị đã trao đổi với các đại biểu quốc tế cũng như trong nước về thiết lập MRL, từ đó đề xuất các hướng tiếp cận và giải pháp phù hợp, nâng cao chất lượng công tác thiết lập MRL phục vụ tiêu dùng trong nước và tạo điều kiện cho xuất khẩu nông sản trong thời gian tới. 
Trên cơ sở kết quả thảo luận, Cục Bảo vệ thực vật đã đề xuất phía Hoa Kỳ và các cơ quan, tổ chức quốc tế hỗ trợ kỹ thuật để Việt Nam soát xét Thông tư 50/2016/TT-BYT quy định mức tối đa tồn dư thuốc bảo vệ thực vật trong thực phẩm; xây dựng tiêu chuẩn và quy chuẩn liên quan đến thiết lập MRL và thí điểm thiết lập mức dư lượng tối đa cho phép (import tolerance) đối với một số nông sản của Việt Nam đang xuất khẩu sang Hoa Kỳ.