Ngày 12/9/2022, Bộ Nông nghiệp và PTNT tổ chức “Hội nghị triển khai xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc” nhằm thảo luận và thống nhất cách thức triển khai việc xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc một cách chặt chẽ, chuyên nghiệp, minh bạch, đảm bảo tuân thủ đúng quy định tại Nghị định thư về yêu cầu kiểm dịch thực vật đã được ký kết giữa hai bên. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp & PTNT Lê Minh Hoan tham gia và chủ trì Hội nghị.
Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp với trực tuyến với hơn 200 đại biểu họp trực tuyến tại 156 điểm cầu và gần 100 đại biểu tham dự trực tiếp tại hội trường, đến từ các đơn vị liên quan thuộc Bộ Nông nghiệp & PTNT, Sở Nông nghiệp và PTNT các tỉnh có vùng trồng, cơ sở đóng gói sầu riêng; Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật các tỉnh trồng sâu riêng; các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân liên quan, và các phóng viên từ các cơ quan truyền thông.
Bộ trưởng Lê Minh Hoan và Cục trưởng Cục BVTV Hoàng Trung điều hành Hội nghị
Như vậy, sau một hành trình hơn 4 năm cố gắng để mở cửa thị trường cho trái sầu riêng của Việt Nam sang Trung Quốc, đến nay, sầu riêng của Việt Nam chính thức được phép nhập khẩu vào thị trường này, cùng với danh sách 51 vùng trồng và 25 cơ sở đóng gói sầu riêng của Việt Nam được phê duyệt.
Số lượng này có thể tăng lên sau khi hồ sơ của các vùng trồng và các cơ sở đóng gói khác được tiếp tục gửi để Tổng cục Hải quan Trung Quốc xem xét phê duyệt hoặc có thể giảm xuống, thậm chí mất thị trường xuất khẩu nếu các vùng trồng và cơ sở đóng gói sầu riêng đã được cấp mã số không được kiểm soát chặt chẽ, không đảm bảo chất lượng hàng hóa, vi phạm quy định nhập khẩu của Trung Quốc, việc gian lận mã số vùng trồng cũng có thể xảy ra. Do đó, việc đảm bảo xuất khẩu bền vững và nâng cao khả năng cạnh tranh của sầu riêng Việt Nam là vấn đề được đặt ra.
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng nhấn mạnh, chúng ta ngồi với nhau chuẩn bị cho hành trình đi xa nhiều chuyến, đem lại giá trị cao cho ngành hàng sầu riêng, không phải chỉ bán trái sầu riêng mà còn xây dựng hình ảnh sầu riêng Việt Nam đến thị trường đông dân, khó tính nhất là Trung Quốc.
Bà Ngô Tường Vy, Phó Giám đốc Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Trái Cây Chánh Thu
phát biểu tại Hội nghị
Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng trái sầu riêng hay bất kỳ một loại nông sản nào khác muốn đi xa, tạo thị trường bền vững thì mọi cá nhân trong chuỗi giá trị nông sản cùng phải chung sức, đồng lòng, hợp tác để cùng đi lên. Để đi cùng nhau thì lợi ích cần được chia đều. Chúng ta muốn tạo ra nông sản đặc biệt, thì cần những con người đặc biệt trong hệ sinh thái, biết dựa vào nhau, nương tựa nhau, thay vì cạnh tranh, chen chúc nhau. Đây là cách để đưa trái sầu riêng phát triển ở thị trường Trung Quốc, cạnh tranh được với Thái Lan, Malaysia. Đồng thời Bộ trưởng đề nghị ngành nông nghiệp cần phải tập huấn, chuẩn hóa giống, quy trình sản xuất, thị trường cho người dân, tránh tình trạng giả mạo truy xuất nguồn gốc, và xây dựng niềm tin đối với người tiêu dùng, bắt đầu từ việc tổ chức lại ngành hàng từ sản xuất đến tiêu thụ. Bộ trưởng yêu cầu tỉnh Đăk Lăk cần hình thành hiệp hội, cộng đồng sầu riêng, từ đó xây dựng chiến lược sản xuất, tiêu thụ, chuẩn hóa các quy trình để hướng tới nhiều thị trường khác nhau. Bộ trưởng khẳng định tất cả chúng ta đều phải có trách nhiệm, phải làm hết trách nhiệm của mình. “Cần xây dựng nền nông nghiệp minh bạch, bắt đầu từ câu chuyện của trái sầu riêng hôm nay. Hình ảnh trái sầu riêng không quan trọng bằng hình ảnh hệ sinh thái tạo ra trái sầu riêng đó”.
Thời gian tới, để duy trì và tiếp tục nâng mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói sầu riêng chính ngạch sang Trung Quốc, Cục Bảo vệ thực vật và các Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật các tỉnh trồng và có cơ sở đóng gói sầu riêng tiếp tục hướng dẫn các vùng trồng và cơ sở đóng gói hoàn thiện hồ sơ đăng ký, khắc phục để gửi Tổng cục Hải quan Trung Quốc xem xét phê duyệt. Tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông, đào tạo tập huấn, kiểm tra, giám sát để nâng cao năng lực, nhận thức của người dân trong việc tuân thủ, chuẩn hóa vùng trồng, cơ sở đóng gói.
Các đơn vị kiểm dịch thực vật kiểm soát chặt chẽ các mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói tại cửa khẩu đảm bảo các lô hang xuất khẩu tuân thủ đúng quy định của Trung Quốc…. Các doanh nghiệp xuất khẩu phối hợp với các cơ sở đóng gói, các vùng trồng đã được cấp mã số phải tuân thủ chặt chẽ các quy định của Trung Quốc, không chỉ khi được kiểm tra mà phải luôn duy trì việc đáp ứng về giám sát dư lượng, kiểm soát sinh vật gây hại trong suốt quá trình sản xuất. Đặc biệt, các doanh nghiệp xuất khẩu thương mại không được gian lận mã số, sử dụng mã số khi chưa được phép, trộn hàng từ vùng không được cấp mã số dẫn đến mất uy tín của hàng sầu riêng Việt Nam, thậm chí mất thị trường.
Bế mạc Hội nghị, Bộ trưởng đã đề cập đến triết lý nhân sinh về vai trò của doanh nghiệp, xây dựng văn hoá doanh nghiệp và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, với mong muốn doanh nghiệp cùng đồng hành với cơ quan quản lý nhà nước và nông dân, thay đổi tư duy và cùng nhau hợp tác để tạo ra thương phẩm sầu riêng có giá trị cao và phát triển bền vững.